Kiedy rozpocząć przygotowania do Black Week?
Black Friday przypada zawsze w pierwszy piątek po amerykańskim Święcie Dziękczynienia. W tym roku odbywa się 25 listopada. To jednak nie oznacza, że działania marketingowe odłożone zostaną na ostatni moment. Z doświadczenia wiemy, że wiele biznesów e-commerce zaczyna swoją komunikację nawet już 1 listopada, komunikując Black Month. Jeszcze inne firmy rozpoczynają promocję w poniedziałek poprzedzający Black Friday i używają nazwy Black Week. Jest to trend, który jest widoczny niemal na każdym rynku europejskim, także wśród największych e-sklepów.
Ciekawostką jest fakt, że w Rumunii Black Friday zaczyna się równo 2 tygodnie szybciej niż na całym świecie. Jest to tradycja, która na tym rynku występuje już od wielu lat. Tegoroczny start Black Friday w Rumunii przypada na 11 listopada (piątek).
Popularne trendy na Black Friday w 2022
Do tej pory reklamy na Black Friday niejednokrotnie opierały się na emocjach, co było skuteczną strategią – we wcześniejszych latach. Jednak w tym roku bazowanie na emocjach odbiorców może okazać się nietrafionym pomysłem. W czasach szalejącej inflacji w całej Europie i rozpoczynającej się recesji, skuteczniejsza będzie komunikacja oparta o możliwe oszczędności. Większość firm zgłasza negatywny wpływ inflacji i wzrostu kosztów prowadzenia działalności. Wobec tego jednym z najczęściej podejmowanych kroków jest zwiększenie wydatków marketingowych, oferty produktów i rozszerzenie zakresu kampanii reklamowych. Można się spodziewać, że wyszukiwarka Google oraz Social Media staną się jeszcze bardziej konkurencyjne w nadchodzących miesiącach. Według badania przeprowadzonego przez agencję Inquiry ponad 80% Polaków uważa, że ceny zarówno produktów, jak
i usług, nadal będą rosnąć. 55% respondentów poszukuje promocji, a następnie wybiera tańsze produkty (52%). Te dane to trend nie tylko na polskim rynku, ale również w całej Europie. W tym roku szczególnie warto zadbać więc o konkurencyjność cenową i narzędzia do porównywania cen konkurencji oraz maksymalnej ekspozycji swojej oferty we wszystkich kanałach i punktach styku użytkownika z marką. Omnichannel był, jest i będzie kluczowy.
Czarna strona Black Friday
Warto wspomnieć o drugiej, gorszej stronie Black Friday. Biorąc pod uwagę rabaty, rozwijające się płatności odroczone (BNPL) oraz wygodę oferowaną przez sklepy internetowe, konsumenci kupują więcej niż to konieczne. W wyniku tak impulsywnych zakupów im więcej zamówień otrzymasz, tym większe prawdopodobieństwo zwrotów zyskujesz. Przyczyny zwrotu mogą być różnorodne: produkt nie spełnia oczekiwań, niewłaściwy rozmiar, uszkodzenie, nietrafiony prezent oraz wiele, wiele innych. Kolejnym czynnikiem może być również fakt, że wiele firm przedłuża prawo do odstąpienia od umowy zakupu – nawet do 100 dni. Z jednej strony jest to niekwestionowany wyróżnik, ale z drugiej ułatwia kupującym zwroty, i to nawet 3 miesiące po transakcji!
1. Czechy
Wskaźnik produktu krajowego w Czechach wynosi 243,5 miliarda dolarów, co powoduje, że nasz południowy sąsiad jest 9. najbardziej rozwiniętym gospodarczo krajem w Unii Europejskiej. Poziom gospodarczy mierzony w PKB na mieszkańca jest w Czechach wyższy niż we Włoszech, Hiszpanii czy Portugalii. Czescy internauci korzystają częściej z urządzeń stacjonarnych. Blisko 60% wyszukiwań w Google pochodzi z komputerów. Analizy pokazują, że rozpędzony czeski rynek e-commerce w najbliższych latach nie będzie zwalniał. Eksperci przewidują, że w 2023 roku wartość czeskiego e–commerce wynosić będzie 6,7 mld euro. Liczba czeskich e-sklepów wynosi prawie 51 000 (stan na maj 2022, dane za Česká-ecommerce.cz). W kraju zamieszkałym przez 10,7 mln osób, na 1000 mieszkańców przypada aż 5 sklepów internetowych. To europejski rekord. Dla porównania, w Polsce jest około 52 000 sklepów, co daje wynik 1,3 sklepów na 1000 mieszkańców (wg Dun & Bradstreet).
Ludzie, języki i kultura
Zanim podejmiesz działania na czeskim rynku e–commerce musisz pamiętać o tym, by poznać ich kulturę oraz charakterystykę. Czesi przede wszystkim zwracają uwagę na recenzje sklepów. Zdecydowanie chętniej korzystają z ofert prezentowanych w rodzimym języku więc Twoja witryna powinna posiadać czeską wersję.
Wiodący rynek wyszukiwania
Według Statcounter.com Google jest najczęściej wykorzystywanym narzędziem do poszukiwania produktów (skupiając ponad 85% internautów). Drugą wyszukiwarką czeskich internautów jest – seznam.cz, z której korzysta ponad 10% użytkowników sieci. Posiada ona podobny system reklamowy do Google Ads – Sklik Ads. Na kolejnych miejscach w szeregu możemy wymienić następujące wyszukiwarki: Bing (3,6%), Yahoo! (0,7%), DuckDuckGo (0,47%).
Black Friday w Czechach:
Zacznijmy od liczb. Z wewnętrznych danych portalu Black-Friday.Global wynika, że podczas Czarnego Piątku następuje wzrost sprzedaży w Czechach nawet o 493% w porównaniu do normalnych dni. W 2018 roku 93% Czechów wiedziało czym jest Czarny Piątek, a 40% chciało wziąć udział w święcie zakupowym. Ponad połowa (52%) biznesów zachęca rabatami nie tylko w sklepach internetowych, ale i stacjonarnych. 34% wybiera zakupy w e-sklepach w zaciszu swojego domu, a tylko 15% wybiera się do centrów handlowych. Przeciętny Czech w Czarny piątek wydaje średnio 5 615 CZK co stanowi równowartość około 1100 złotych i skupia się głównie na kupowaniu ubrań, elektroniki i butów. Zgodnie z wynikami badań, na jednego konsumenta przypada 3,4 zakupionych produktów. Największą aktywność zakupową Czesi wykazują w godzinach: 10:00-12:00. Czesi bardzo dokładnie śledzą ceny podczas Black Friday i nieuczciwość sklepów, które przed Black Friday zawyżają ceny. Przy podejmowaniu decyzji zakupowej cena produktu nie gra dla nich tak wielkiej roli i nie jest głównym powodem decyzji o zakupie. Duże znaczenie ma natomiast zapewnienie dostawy tego samego dnia, a także rekomendacje innych e-konsumentów na temat danego produktu.
Wydarzenia ostatnich miesięcy i minionych 2 lat sprawiły jednak, że tegoroczny Black Friday będzie nieco inny niż poprzednie. Sprzedawcy nadal borykają się z brakującymi towarami, nie tylko z uwagi na niedobory dostaw w czasie pandemii, ale także przez brak chipów, który szczególnie mocno dotyka rynek elektroniki. Z danych https://www.blackfriday.cz/ wynika, że w trakcie Black Friday, najlepszą sprzedaż odnotowują marki, takie jak: Samsung, LG, Huawei, Apple, Sony oraz Phillips. Jednocześnie, elektronika to branża, w której w trakcie Black Friday w Czechach odnotowywane są największe zniżki. Można więc założyć, że w trakcie Black Week w 2022 roku sklepy nie będą przeceniać tak znacząco towarów, a ilość przecenionych produktów może zostać ograniczona względem lat poprzednich.
Podobna sytuacja może dotyczyć nie tylko elektroniki, ale także wszystkich tych branż, które swoją produkcję opierają na produktach z Chin i Azji Południowo-Wschodniej. Mimo to większość sklepów deklaruje, że klienci nie przegapią swojego ulubionego Black Friday.
Sytuacja samych konsumentów na rynku czeskim jest nie mniej skomplikowana. Czesi borykają się z dużymi podwyżkami cen, wyższymi nawet, niż wskazuje na to inflacja oraz z rosnącymi cenami gazu i energii elektrycznej. To uszczupla znacznie budżety wielu gospodarstw domowych. Można więc podejrzewać, że Czesi nie będą chcieli wydawać tyle, co w poprzednich latach i rozłożą w czasie świąteczne zakupy. Z ankiety przeprowadzonej przez Proficio wynika, że fani Black Friday w tym roku nie zamierzają nawet kupować elektroniki. Skupią się raczej na modzie, kosmetykach, zabawkach czy książkach.
Należy również pamiętać, że Czechy wdrożyły tzw. Dyrektywę Omnibus, której celem jest ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami sklepów. Jedną z kluczowych zmian jest zakaz sztucznych promocji, a sprzedawca ma obowiązek poinformowania o najniższej cenie produktu w ciągu 30 dni. Informacja ta musi znajdować się obok komunikatu o promocji, rabacie na dany artykuł.
2. Niemcy
Z wysokim wskaźnikiem produktu krajowego brutto, przekraczającym 2,2 biliona euro, Niemcy są największą gospodarką w Europie, a tym samym czwartą najsilniejszą gospodarką na świecie (wg. Międzynarodowego Funduszu Walutowego). 75% niemieckiej populacji aktywnie robi zakupy online, a każdy z nich wydaje w taki sposób średnio 1424 euro rocznie. To sprawia, że Niemcy są pierwszym rynkiem handlu elektronicznego w Europie, a 5 na całym świecie. Roczny obrót w e-commerce sięga sumy ponad 100 mld euro. Blisko 93% Niemców ma dostęp i korzysta z Internetu. Pamiętajmy jednak, że wraz z możliwościami pojawiają się zagrożenia i zapełnienie rynku, które trzeba odpowiednio zbadać przed decyzją ekspansji.
Wielu Niemców doskonale zdaje sobie sprawę z Czarnego Piątku. Pokolenie tzw. Millenialsów najczęściej bierze udział w wyprzedażach w Czarny Piątek, a około 61% deklaruje, że planuje zakupy w tym dniu. Pokolenie Z zajmuje drugie miejsce z 58%. Preferencje zakupowe Niemców są zbliżone do globalnych. Jakie kategorie są najbardziej popularne w tym okresie? Tutaj główny prym wiedzie elektronika.
Ludzie, języki i kultura
Angażując się w marketing w wyszukiwarkach niemieckich, trzeba znać i rozumieć zachowania Niemców oraz ich język i kulturę. Niemcy są przede wszystkim bardzo punktualni, pracowici oraz dbają o bezpieczeństwo w sieci. W codziennej komunikacji ludzie posługują się przede wszystkim językiem niemieckim, a językiem wtórnym jest angielski. Znajomość rodzimego języka jest zresztą bardzo ważna dla naszych zachodnich sąsiadów. Bardzo zwracają uwagę na poprawność gramatyczną i jakość tłumaczenia. Cenią sobie przejrzystość i jasność informacji, a także dobre opisy produktu lub usługi.
Wiodący rynek wyszukiwania
Google jest wiodącą wyszukiwarką w Niemczech z 92,63% udziałem w rynku. Na kolejnych miejscach plasują się: Bing z 4,55% udziałem, Ecosia z 0,88% udziałem, DuckDuckGoo z 0,72%, Yahoo z 0,56% udziałem i t-online z 0,21%.
Black Friday w Niemczech
Rosnącym trendem, który również ma znaczenie przy estymowaniu wyników i planowaniu działań w Niemczech jest rosnąca świadomość ekologiczna i to, jak bardzo konsumpcjonizm wpływa na naszą planetę. Świadomość ekologiczna wśród ludzi na całym świecie rośnie. W ciągu roku wyszukiwania związane z wpływem zakupów online na środowisko wzrosły o 2250%! Zauważalne jest przełożenie trendu ekologicznego do zmniejszającego się zainteresowania zakupami.
Niemieccy kupujący są przyzwyczajeni do zniżek w Czarny Piątek. Coraz więcej osób planuje dużą część swoich świątecznych wydatków właśnie podczas Black Week. Szczególnie warty uwagi jest ostatni “słupek” na wykresie, który pokazuje wzrost w planowaniu wydatków powyżej 500 euro w Czarny piątek w 2021 r. w porównaniu z 2020 r. Pamiętać również należy o wspomnianej wcześniej Dyrektywie Omnibus, która także obowiązuje w Niemczech.
3. Rumunia
Wskaźnik produktu krajowego brutto w Rumunii wynosi 12 896,09 miliardów USD (2020). Rumunia zachowała status kraju rozwiniętego w Indeksie Rozwoju Społecznego ONZ 2021. Zajęła 53 miejsce na świecie, najniższe miejsce wśród państw członkowskich UE poza Bułgarią. Średnio Rumuni wydali 66,67 euro na zakupy online w 2021 roku, w porównaniu do 61,5 euro w 2020 roku. W przypadku transakcji mobilnych średnia wartość zamówienia wyniosła 46,47 euro w 2021 roku w porównaniu do 43,5 euro w 2020 roku. Wartość rynku e-commerce w 2020 roku osiągnęła 5,6 mld euro przychodów, co wskazuje na 30-procentowy wzrost względem roku 2019. Ponad 70% ruchu w rumuńskich sklepach internetowych pochodzi z mobile. Większość transakcji jest dokonywanych przy użyciu telefonu komórkowego, które stanowią 57% wszystkich transakcji. Liczba mieszkańców Rumuni wynosi około 19,5 mln, a dostęp do Internetu posiada 73,7%.
W Rumunii istnieje około 25 tysięcy sklepów internetowych (dwukrotnie mniej niż w dwukrotnie mniejszych Czechach pod kątem zaludnienia). Najbardziej popularnym e-commercem jest serwis eMag.ro, który jest dostępny zarówno dla sprzedawców prywatnych oferujących produkty używane, jak i przedsiębiorców. Pozostałe popularne serwisy to Okazii.ro, Alterx.ro, Domo.ro.
Ludzie, języki i kultura
Rumuni są przede wszystkim bardzo punktualni, pracowici oraz dbają o bezpieczeństwo w sieci. W codziennej komunikacji ludzie posługują się językiem rumuńskim i tylko około 20% rumunów mówi po angielsku. Obowiązkiem każdego e-commerce jest dostarczenie użytkownikowi pochodzącemu z tego rynku serwisu w języku rumuńskim. Rumuni bardzo zwracają uwagę na szybkość dostawy oraz możliwość dostarczenia przesyłki do paczkomatu – są to rosnące trendy, za którymi każda marka powinna nadążać. Rumuni uwielbiają również promocje, dlatego Black Friday to rekordowy okres sprzedaży w roku.
Wiodący rynek wyszukiwania
Chcąc pozycjonować swoją stronę na rynku rumuńskim, konieczne jest zapoznanie się z danymi na temat popularności wyszukiwarek w tym kraju. Najczęściej wybieraną wyszukiwarką jest Google – korzysta z niej ponad 97% użytkowników. Szczegółowy udział w rynku poszczególnych wyszukiwarek wygląda następująco (dane za kwiecień 2022): Google (97,32%), Bing (1,66%), Yahoo! (0,46%).
Black Friday w Rumunii
Ciekawym zjawiskiem w kontekście samego Black Friday jest fakt, że odbywa się 2 tygodnie przed globalnym wydarzeniem. Dzieje się tak dlatego, że firmy kurierskie muszą dostarczać dużo paczek, a sprzedawcy detaliczni chcą mieć pewność, że wszystkie zamówienia zostaną dostarczone przed Świętem Narodowym Rumunii (30 listopada, 1 grudnia). Od Czarnego Piątku (listopad 2021 r.) liczba dostaw wzrosła o 15% w porównaniu do Czarnego Piątku 2020 r., osiągając około 4 700 000 przesyłek wysłanych przez FAN Courier (tylko w trakcie samego wydarzenia). Decyzja o zakupie podejmowana jest, w 60% przypadków, w ciągu pierwszej godziny po kliknięciu, a 4,6% przypadków w ciągu pierwszych 24 godzin po kliknięciu.
Główne kategorie produktów kupowanych przez Rumunów w kolejności sprzedaży:
- Auto i Moto
- Elektronika
- Dom i ogród
- Moda
- Perfumeria
- Książki i gry
Branże o rosnącym trendzie: Farmacja, Moda, Karma dla Zwierząt i Meble .
Ile kupiono online w Czarny Piątek w Rumunii 2020?
- Łączna wartość obrotów online osiągnęła 349 milionów lei.
- Liczba transakcji online sięgnęła 539 000 transakcji, o 95% więcej niż przed rokiem.
- Tak zwaną złotą godziną została 07:44 z 4792 transakcjami, o 124% więcej niż w poprzednim roku.
- Średnia wartość koszyka zakupowego to 647 lei.
W 2021 roku firma badawcza iSense Solutions przeprowadziła badanie ilościowe na próbie 3138 respondentów, internautów w wieku od 18 do 60 lat, reprezentatywnej próby na poziomie miejskim. Jak wynika z badania, głównymi kryteriami, według których konsumenci wybierają sklepy internetowe, w których chcą kupować, są (pytanie wielokrotnego wyboru):
- 80% – najlepsza cena,
- 73% – posiadające różne sposoby dostawy,
- 69% – czas dostawy jak najkrótszy,
- 68% – możliwość łatwego zwrotu produktów,
- 68% – łatwość nawigacji na stronie / UX,
- 63% – szybkie zwroty,
- 57% – możliwość wyboru terminu dostawy,
- 56% – programy lojalnościowe dla klientów,
- 49% – sława sklepu internetowego,
- 44% – rekomendacje od znajomych/znajomych.
Jeśli chodzi o proces zwrotu produktu, Rumuni chcą (wielokrotna odpowiedź):
- 76% – darmowych zwrotów,
- 74% – szybkich zwrotów,
- 69% – łatwej procedury zwrotów,
- 18% – możliwość zwrócenia towaru do sklepu stacjonarnego, jeśli taki istnieje.
Trendy na rynku rumuńskim
Według FAN Courier główne trendy w handlu internetowym w nadchodzących latach to:
- Rozbudowa dobrze znanych w Polsce Paczkomatów i znaczne zwiększenie tego sposobu dostawy.
- Dalszy rozwój usług Click&Collect, które w ciągu zaledwie dwóch lat (2019 i 2020) wzrosły o 600%.
- Rozwój Social Commerce i Live Shopping.
- Rosnący bezpośredni handel online D2C (bezpośrednio do konsumenta).
- Zrównoważony rozwój i ekologiczny handel online.
- Rumuni są także jednym z pierwszych krajów w Europie, który wprowadził Dyrektywę Omnibus – wobec tego należy bardzo uważnie podejść do tematu prezentowania rabatów.
Wniosek
Black Friday to nie tylko okazja do zwiększenia przychodów swojego biznesu, ale także sposób na przetrwanie dla niektórych firm. Konsumenci na całym świecie są coraz bardziej świadomi szkód dla środowiska, spowodowanych przez Czarny Piątek. Sytuacja gospodarczo-ekonomiczne w całej Europie oraz wszystkie panujące trendy zakupowe spodziewane w tym roku wymuszają na agencjach i ekspertach marketingu internetowego jeszcze dokładniejsze zaplanowanie działań na nadchodzący Black Friday oraz gorączkę przedświątecznych zakupów.
Nie wiesz, jak przygotować się do Black Week? To ostatni moment, by zaplanować odpowiednie działania marketingowe, które pomogą zwiększyć przychody podczas święta zakupów. Zapisz się do naszej Akademii Black Week i korzystaj z wiedzy naszych ekspertów. Przygotowaliśmy cykl porad, z których dowiesz się, jak skalować sprzedaż i przygotować biznes do najważniejszego okresu dla e–commerce.
